Πως πληροφορήθηκε η Ευρώπη την επανάσταση των Ελλήνων…

on .

Πριν απ’ όλα, πρέπει να γνωρίζουμε ότι το 1821 για να φθάσει μία είδηση από την Ελλάδα στην Ευρώπη έκανε ένα μήνα και περισσότερο. Κύριες πηγές των εφημερίδων τότε, ήταν οι ταχυδρόμοι, οι εμπορευόμενοι, οι ναυτικοί ή διπλωμάτες που ταξίδευαν.

Έτσι, περίπου σαράντα ημέρες ύστερα από το ξεσήκωμα στην Πελοπόννησο τον Μάρτιο 1821 η Παρισινή εφημερίδα «Ζουρνάλ ντε Ντεμπά», της 4ης Μαΐου 1821 αναδημοσιεύει απόσπασμα ιδιωτικής επιστολής που  δημοσιεύτηκε στη Βιέννη στις 23 Απριλίου και που λέει: «Μαθαίνουμε από την Τεργέστη, ότι ολόκληρη η χερσόνησος του Μοριά κηρύχτηκε ανεξάρτητη την 23η Μαρτίου.

Προστίθεται, ότι η αγγλική κυβέρνηση της Κέρκυρας, που φοβάται μην εκραγεί παρόμοια εξέγερση στα Ιόνια Νησιά, είχε προειδοποιήσει τον πασά του Μοριά ότι μία γενική εξέγερση επρόκειτο να ξεσπάσει στην επαρχία του. Ότι ο πασάς είχε διατάξει, για να τρομάξει τους Έλληνες, να εμπρηστεί η εκκλησία τους στην Τριπολιτσά στις 23 του μηνός, αλλά, ότι η διαταγή αυτή επιτάχυνε την έκρηξη και οι Έλληνες σκότωσαν τους Τούρκους που είχαν αναλάβει να την εκτελέσουν.
Αυτό ήταν το σύνθημα μιας γενικής εξέγερσης των Χριστιανών κατοίκων του Μοριά. Τέσσερις χιλιάδες (4.000) Έλληνες και Μανιάτες, με επικεφαλής τον επίσκοπό τους, με τον σταυρό του, μπήκαν στην Τριπολιτσά, έδρα του Πασά, την 23 Μαρτίου. Αυτός μαζί με τους στρατιώτες του, αποτραβήχτηκε σε μερικά φρούρια, όπου προσπαθεί να αμυνθεί».
Η αγγλική «Κούριε» ακόμα και στις 30 Απριλίου 1821 γράφει: «Οι διαδόσεις μιας μέρας αντικρούονται από τις διαδόσεις της επομένης και δεν θα απορήσουμε να ιδούμε την Ελληνική Επανάσταση να εξατμίζεται σε λόγια. Ελάβαμε ιδιωτικές επιστολές από την Κωνσταντινούπολη με ημερομηνία τέλους Μαρτίου. Οι Άγγλοί έμποροι φαίνονται βέβαιοι, ότι η Ελληνική εξέγερση θα κατασταλεί.

Οι επιστολές αναφέρουν, ότι όλοι οι Έλληνες πρέπει να παραδώσουν τα όπλα τους».
Η αγγλική «Μόρνιγκ Κλόνικλ», γράφει στις 20 Απριλίου 1821: «Μία επιστολή από την Τεργέστη της 31ης Μαρτίου, δίνει εντυπωσιακή εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί στην Τουρκία αυτή τη στιγμή. Ο Ελληνικός λαός, ηπειρωτικός και νησιωτικός, βρίσκεται παντού σε εξέγερση. Η ανόητη ελαφρότητα που επέδειξε η «Κούριε», όταν για πρώτη φορά αναγγείλαμε την ύπαρξη μιας γενικής Ελληνικής εξέγερσης, έδωσε τώρα τη θέση της σε έναν τελείως διαφορετικό τόνο. Αλλά, η μεγάλη ανησυχία της, δεν προέρχεται από τον ρωσικό κίνδυνο. Ω, όχι! Εκείνο που φοβάται είναι η εγκαθίδρυση μιας ανεξάρτητης Ελληνικής Αυτοκρατορίας, εμάς αυτό δεν μας ανησυχεί πολύ. Η «Κούριε», μπορεί να χλωμιάζει και με τον ήχο μόνον της λέξης ανεξαρτησία.
Αλλά, δεν έχει λόγο να ανησυχεί επί του προκειμένου. Η Ρωσία δεν θα ανεχθεί ποτέ την ύπαρξη παρόμοιου κράτους, γιατί από καιρό επωφθαλμιά την Ευρωπαϊκή Τουρκία. Και αν οι Ρώσοι πρόκειται να βοηθήσουν τους Έλληνες θα φροντίσουν να τους κάνουν να πληρώσουν γι’ αυτό.
Το μεγαλύτερο μέρος της Ευρωπαϊκής Τουρκίας είναι ακόμα για μας σε μεγάλο βαθμό μία «τέρρα ινκογκνιτα» (=άγνωστη χώρα) και όσες πληροφορίες κατέχουμε αναφορικά με αυτήν ούτε θετικές είναι ούτε ακριβείς. Μεγάλη σύγχυση… στο όνομα Έλληνας… Από τις εφημερίδες της εποχής η λέξη Έλληνας άλλες φορές αναφέρεται σε ένα άτομο που μιλάει ελληνικά και άλλες φορές το άτομο που ανήκει στην Ελληνική Εκκλησία».
Οι αγγλικοί «Τάιμς» στις 11 Απριλίου 1821 γράφουν: «Αναφορικώς με το πώς άρχισε η φημολογούμενη συνωμοσία των Ελλήνων και του πρίγκιπος Υψηλάντη για την ανατροπή των τουρκικών δεσμών, φανταζόμαστε, ότι ο,τιδήποτε κι αν έρθει στο φως αργότερα, δεν υπάρχει τίποτα το παράξενο ή το αφύσικο σε μια τέτοια ενέργεια που να μας κάνει να το αποδώσουμε στις δολοπλοκίες ξένων κυβερνήσεων. Είναι γνωστό, ότι οι Τούρκοι σκλάβωσαν τους Έλληνες υπηκόους τους από αιώνες και αυτοί τους το πληρώνουν με έναν βαθμό μίσους που φθάνει την απέχθεια. Το παράξενο δεν είναι ότι επιτέλους αποτολμήθηκε μία τέτοια ενέργεια, αλλά ότι καθυστέρησε τόσο».
Στις 30 Μαΐου 1821 οι «Τάιμς» παραθέτουν ένα γράμμα από το Παρίσι, που γράφει, ότι σε μια από τις γαλλικές εφημερίδες δημοσιεύθηκε μία επιστολή από την Κωνσταντινούπολη, που αναγγέλλει, ότι ο σεβάσμιος Έλληνας Πατριάρχης κρεμάστηκε μπρος στην Πύλη της εκκλησίας του και ότι η εκτέλεσή του προκάλεσε μεγάλο δέος και αποτροπιασμό.
Για πρώτη φορά αναφέρεται η πόλη των Καλαβρύτων στις 14 Ιουλίου 1821 στην εφημερίδα «Μόρνιγκ Κλόνικλ», που αναδημοσιεύει από τις εφημερίδες της Φραγκφούρτης, ότι πάνω στο πτώμα του Πατριάρχη είχε τοποθετηθεί ένας Γιαφτάς που έλεγε, ότι εφόσον είναι καθήκον των ανωτέρων και αρχηγών οποιουδήποτε έθνους, να παρακολουθούν μέρα νύχτα τα άτομα που βρίσκονται κάτω από την επίβλεψή τους, ο άπιστος Έλληνας Πατριάρχης δεν μπορούσε να βρίσκεται σε άγνοια, ότι το έθνος του είχε επαναστατήσει. Αφού η Αστυνομία πληροφορήθηκε για την επανάσταση, η Υψηλή Πύλη, από οίκτο για τους δύστυχους υπηκόους, προσπάθησε με την επιείκεια να τους φέρει πίσω στο δρόμο της ασφάλειας και εξέδωσε διαταγή στον πατριάρχη, να στείλει ένα ανάθεμα σε όλα τα μέρη της χώρας. Αλλά ο άπιστος Πατριάρχης, υπήρξε περισσότερο από κάθε άλλον η αιτία των ταραχών. Υπάρχει βεβαίωση, ότι ο ίδιος γεννήθηκε στο Μοριά και ότι είχε ανάμιξη σε όλες τις πράξεις βίας που έγιναν εκεί και στην περιοχή των Καλαβρύτων. Κατά πάσαν πιθανότητα ο ίδιος έλαβε μυστικά μέρος σαν αρχηγός της επαναστάσεως.
Αφού επιβεβαιώθηκε απόλυτα η προδοσία του, ήταν αναγκαίο πια το σώμα του να εξαλειφθεί από τη γη και κατά συνέπεια απαγχονίσθηκε για να χρησιμεύσει ως παράδειγμα σε άλλους.
Στις 6 Ιουνίου 1821, η γαλλική εφημερίδα «Κονστιτουσιοννέλ», είχε δημοσιεύσει την προκήρυξη στους Έλληνες του Αρχιεπισκόπου Παλαιών Πατρών Γερμανού στις 20 Μαρτίου μέσα από το μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, να πάρουν τα όπλα και να αποτινάξουν το ζυγό.
Στις 16 Ιουνίου, δημοσίευσε την προκήρυξη του Πέτρου Μαυρομιχάλη και της Γερουσίας της Μεσσηνίας στην Καλαμάτα, με ημερομηνία 25 Μαρτίου προς τις κυβερνήσεις της Ευρώπης να ξεπληρώσουν το χρέος τους προς την Ελλάδα και να την βοηθήσουν.
Στις 21 Σεπτεμβρίου η «Ζουρνάλ ντε Ντεμπά», δημοσιεύει την απάντηση της Υψηλής Πύλης προς τον Ρώσο πρεσβευτή Στρογγονώφ, που βρίσκεται σε πολύ κακές σχέσεις μαζί της, γιατί έχει πάρει φανερά το μέρος των Ελλήνων: «Είναι πασίγνωστον, ότι το σύστημα που ακολουθεί η Υψηλή Πύλη, βασίζεται στη σταθερή απόφαση να εκτελεί με θρησκευτική προσήλωση τις συνθήκες και συμφωνίες που έχει κλείσει με όλες τις φιλικές… δυνάμεις (Ιερή Συμ.) και ιδίως την πολύ γείτονά της Ρωσίας, με την οποία πρόθεσή της είναι να διατηρεί πάντοτε φιλία.
Τα λόγω της εξεγέρσεως τιμωρηθέντα άτομα και μεταξύ τους ο Έλληνας Πατριάρχης και άλλοι κληρικοί, δεν υπέστησαν παρά την τιμωρία που τους άξιζε.
Από όσα βλέπομε στις τελευταίες γραμμές αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους εφημερίδες φιλικές στην Ιερή Συμμαχία και τον Μέττερνιχ… Έτσι, χαρακτηρίζει τιμωρία που τους άξιζε τον απαγχονισμό του Πατριάρχη και τη θανάτωση τόσων άλλων κληρικών…
Πραγματικά, θλίβεται κανείς με τα έντυπα που πρόσκεινται στην Ιερή Συμμαχία και τον Μέττερνιχ. Ο απαγχονισμός του Πατριάρχη και των άλλων κληρικών είναι η τιμωρία που τους άξιζε…