«Ανακύκλωση» της μιζέριας μας...

Στην πόλη μας η λέξη ανακύκλωση έχει καταντήσει συνώνυμο του ανέκδοτου! Υποθέτω ότι στους περισσότερους Δήμους κάπως έτσι είναι τα πράγματα στην Ελλάδα, αλλά αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Είναι τεράστια η ευθύνη μας απέναντι στο περιβάλλον, στους απογόνους μας και στον εαυτό μας. Αυτούς τους μήνες καραντίνας που όλοι ήταν και είναι στα σπίτια στις τηλεοράσεις και στα κινητά, δεν ήταν ευκαιρία, ηη αρμόδια τοπική αρχή σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία να "πυροβολούν" καθημερινά τους πολίτες με μηνύματα και μικρά βιντεάκια περιβαλλοντολογικής συνείδησης και πρακτικής, ειδικά για την ανακύκλωση που θα πρέπει να ξεκινάει από το σπίτι;
Πόσοι από μας έχουν δύο κάδους στο σπίτι; Πόσοι από μας ξέρουν ποια σκουπίδια πρέπει να βάλουν στον κάθε κάδο στο σπίτι τους; Πόσοι από μας πάνε να πετάξουν μόνο τον έναν από τους δύο που γέμισε; Πόσοι από μας ρίχνουν στο σωστό κάδο του Δήμου τα απορρίμματα του σπιτιού και όχι σε όποιον βρουν μπροστά τους ή όποιον βρουν άδειο; Ποιος από μας βρήκε τους κάδους της γειτονιάς του όλους γεμάτους και συνειδητά πήρε πίσω στο σπίτι του τα σκουπίδια ή περπάτησε αρκετά μέχρι να βρει κενό κάδο να τα πετάξει;
Ο Ελληνάρας έτσι και βγάλει τα σκουπίδια από το σπίτι του, λίγα ή πολλά θα τα πετάξει όπου βρει, είτε σε άδειο κάδο, είτε πάνω ή δίπλα στον γεμάτο κάδο, είτε στο πεζοδρόμιο, είτε στο οικόπεδό του γείτονα! Όταν ανακοινώνεται κάποια απεργία των εργαζομένων στην καθαριότητα, αντί οι πολίτες να κρατήσουν τα σκουπίδια στο μπαλκόνι τους ή στην αποθήκη τους, κλεισμένα σωστά μέχρι να λήξει η απεργία, τα πετάνε στο πεζοδρόμιο και ταυτόχρονα διαμαρτύρονται για την ανεπάρκεια της δημοτικής αρχής! Τραγικό αλλά ελληνικό και αληθινό!
Πότε έγινε κάποια οργανωμένη προσπάθεια από το Δήμο μας εκτός από κάποια φυλλάδια στους λογαριασμούς του νερού; Πότε έγινε μία γιγαντιαία καμπάνια μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αλλά και από τα νηπιαγωγεία μέχρι τα πανεπιστήμια και σε όλες τις κοινωνικές δομές, να αφυπνιστούν οι συνειδήσεις μικρών και μεγάλων μέχρι να μας γίνει συνήθεια;
Πρέπει να ενημερωθούν επαρκώς οι δημότες μικροί και μεγάλοι για την αναγκαιότητα της ανακύκλωσης όπως και θα πρέπει να τους διαλύσουμε κάθε μύθο πως τα ιδιωτικά εργοστάσια που έχουν αναλάβει την ανακύκλωση παίρνουν πολλά χρήματα και άρα είναι υποχρεωμένοι να κάνουν τη διαλογή! Αυτό είναι ένας μύθος, διότι τα εργοστάσια αυτά, δεν γνωρίζω αν πήραν πολλά ή λίγα χρήματα από την πολιτεία, αλλά η υποχρέωσή τους είναι να κάνουν τη διαλογή μεταξύ ανακυκλώσιμων υλικών και όχι από το σύνολο των απορριμμάτων!
Όταν αυτό δεν είναι δυνατό από τη μίξη των απορριμμάτων, δεν τους κάνουμε τη ζωή δύσκολη όπως νομίζουμε, αλλά απλά θα τα απορρίψουν όλα ως μη ανακυκλώσιμα επιβαρύνοντας το περιβάλλον ενώ ήδη έχουν πληρωθεί για όλο τον όγκο! Όλα τα κιλά, όλα τα λεφτά, που λέγαν κάποιοι καψοκαλύβες!
Μία από τις φωτεινές εξαιρέσεις της πατρίδας μας, τελευταία, όπως με ενημέρωσε ένας φίλος, είναι ο Δήμος Μαραθώνα. Ανοίξτε και διαβάστε αυτό το link να δείτε πώς κάποιοι Δήμοι δεν μένουν μόνο στα λόγια και στα φυλλάδια. Αξίζει τον κόπο: https://www.welovemarathon.gr/post/oi-neoi-kadoi-anakuklosis-tou-dimou-marathona-pou-prepei-oloi-na-xrisimopoiisoume. Εκεί θα δείτε ότι εκτός από τους νέου τύπου ευδιάκριτους κάδους για κάθε είδος απορριμμάτων, διέθεσαν (!) σε όσους πολίτες ενδιαφέρθηκαν, δωρεάν οικιακούς κάδους κομποστοποίησης οργανικών απορριμμάτων! Μπράβο τους!
Δεν είναι απαραίτητο να τα σκεφτόμαστε όλα μόνοι μας, αν δεν φτάνει το μυαλό μας μέχρι εκεί, αλλά δεν είναι ντροπή να αντιγράφουμε κάποιες χρήσιμες πρακτικές άλλων, να τις διαμορφώνουμε, να τις προσαρμόζουμε και να τις εξελίσσουμε, προκειμένου να πετύχουμε το βέλτιστο αποτέλεσμα.
Η σημαντικότερη πληγή της εποχής μας σχετικά με την αποκομιδή των σκουπιδιών είναι η έλλειψη Παιδείας και οικολογικής συνείδησης σχετικά με την ανακύκλωση. Η δεύτερη μεγάλη πληγή είναι η πολύ κακή νοοτροπία και πρακτική που επικράτησε, να υπάρχουν κάδοι σε κάθε είσοδο πολυκατοικίας και σε κάθε δύο τρία σπίτια ή σε μερικές περιπτώσεις και σε κάθε μονοκατοικία! Ποιος από μας δεν έχει δει τραγελαφικές καταστάσεις να τσακώνονται οι γείτονες και υπάλληλοι του Δήμου για το που θα μπει ο κάδος;
Αλήθεια, από πού προκύπτει η υποχρέωση του Δήμου να έχει κάδο σε κάθε πολυκατοικία, σε κάθε σπίτι ή ακόμα και σε κάθε κατάστημα, "προκαλώντας" με αυτό τον τρόπο τον δημότη, να πετάει τα σκουπίδια κάθε φορά που θα βγαίνει από την πόρτα του, είτε είναι γεμάτος ο κάδος είτε άδειος;
Το πότε θα βγάλουμε τα σκουπίδια από το σπίτι μας και το που θα τα πετάξουμε, είναι μία πολύ σοβαρή και υπεύθυνη πράξη ενός δημότη μιας οργανωμένης κοινωνίας και εάν χρειαστεί θα πρέπει να κάνει και 100 και 200 μέτρα να βρει το κατάλληλο χωροθετημένα μέρος και όχι να τα πετάει βγαίνοντας κάθε φορά από το σπίτι του ή να τα πετάει ακόμα και από το μπαλκόνι του.
Για να γίνει πιο αποτελεσματική και πιο λειτουργική η αποκομιδή των σκουπιδιών, θα πρέπει να αναθεωρηθεί πλήρως το δίκτυο των διάσπαρτων κάδων. Πρέπει να γίνει ένας νέος σχεδιασμός και να περιοριστούν σημαντικά τα σημεία όπου θα υπάρχουν κάδοι για τα απορρίμματα.
Πιλοτικά θα μπορούσαν να δημιουργηθούν χώροι, όπου είναι εφικτό -και υπάρχουν πολλά τέτοια σημεία στην πόλη- όπου θα συγκεντρωθούν 20 - 30 κάδοι από τα γύρω οικοδομικά τετράγωνα για κάθε είδος απορριμμάτων, οι οποίοι θα είναι μέσα σε καλαίσθητες κλειστές αεριζόμενες κατασκευές. Στην Ολλανδία ανάλογες κατασκευές είναι κλειδωμένες και κλειδιά έχουν μόνο οι κάτοικοι της περιοχής!
Σε αυτές δεν θα έχουν πρόσβαση ζώα, αλλά θα έχουν εύκολη πρόσβαση οι δημότες και τα απορριμματοφόρα και θα υπάρχει δυνατότητα τακτικού πλυσίματος και απολύμανσης του χώρου και των κάδων. Ένα απορριμματοφόρο αντί να κάνει 50 στάσεις, συνήθως σε ακατάλληλες ώρες παίζοντας με τα νεύρα των δημοτών, θα κάνει 10 στάσεις σε δέκα συγκεντρωτικά σημεία, χωρίς να ενοχλεί κανέναν και σε ελάχιστο χρόνο!
Επίσης θα πρέπει να καθοριστούν λίγες μέρες την εβδομάδα (δύο ή τρεις το πολύ) που θα έχουν το δικαίωμα ρίψης των απορριμμάτων οι δημότες, με αυστηρό έλεγχο για την τήρηση του και ανάλογες ποινές. Οι μέρες που θα επιτρέπεται η απόρριψη ανακυκλώσιμων η μη ανακυκλώσιμων απορριμμάτων φυσικά δεν πρέπει να είναι οι ίδιες, για να αποτρέψουμε το αντάμωμα τους από τους ανεύθυνους συμπολίτες μας.
Άλλο ένα μεγάλο θέμα που διαρκώς διογκώνεται είναι το θέμα των βαρέων αντικειμένων και των οικοδομικών υλικών που δεν χωράνε στους συνηθισμένους κάδους. Αυτή τη στιγμή αν κάνετε μία βόλτα στην πόλη, θα δείτε σε πολλά σημεία μικρές χωματερές που δεν τιμάνε ούτε τους πολίτες ούτε τη Δημοτική Αρχή.
Η ευθύνη ανήκει και στους δύο διότι: Οι μεν δημότες ενώ κάνουν μία μεγάλη δαπάνη για την ανακαίνιση του σπιτιού τους, αρνούνται να κάνουν μία μικρή δαπάνη να νοικιάσουν έναν κάδο βαρέων αντικειμένων και ελαφρά τη καρδία τα φορτώνουν και τα πηγαίνουν στην πλησιέστερη υπαίθρια "χωματερή" της πόλης, εκμεταλλευόμενοι φυσικά τη χαλαρή αντίδραση και ατιμωρησία από τη μεριά του Δήμου,
Η δε Δημοτική Αρχή ποτέ δεν είδε το θέμα οργανωμένα και αποτελεσματικά δηλαδή να οριοθετήσει περιοχές εναπόθεσης βαρέων αντικειμένων με μεγάλους μεταλλικούς κάδους για μεγάλα αντικείμενα όπως έπιπλα και ηλεκτρικές συσκευές, σε συγκεκριμένες μέρες, αλλά σε καμία περίπτωση για οικοδομικά υλικά και μπάζα, τα οποία δεν έχει καμία υποχρέωση να περισυλλέξει.
Τέλος, τραγική είναι και η έλλειψη κάδων απόρριψης ηλεκτρονικών συσκευών και μπαταριών από πλευράς της δημοτικής αρχής. Ως ένα βαθμό αυτό καλύπτεται από κάποιους ιδιώτες σε καταστήματα, αλλά αυτό δεν είναι λύση για το σύνολο του προβλήματος. Πρέπει να τοποθετηθούν σε κεντρικά σημεία της πόλης ειδικοί κάδοι για ανακυκλώσιμες ηλεκτρονικές και ηλεκτρικές συσκευές καθώς και για συσσωρευτές ενέργειας - μπαταρίες.
**
Η διαχείριση των απορριμμάτων στις μέρες μας είναι ο σπουδαιότερος παράγοντας που διαμορφώνει το πολιτιστικό και πολιτισμικό επίπεδο μιας πόλης και μιας δημοτικής αρχής. Όμως χωρίς καινοτόμες ιδέες χωρίς αποφασιστικότητα χωρίς τόλμη και χωρίς όραμα είναι δύσκολο να υπερκεράσει την επικρατούσα αντίληψη της απλής διαχείρισης μιας κατεστημένης μιζέριας. Δυστυχώς όμως οι πολιτικοί μας άρχοντες, διαχρονικά φοβούνται το πολιτικό κόστος, και δεν επιβάλουν αυστηρούς κανόνες και ποινές σε όσους δημότες - ψηφοφόρους επιμένουν να συμπεριφέρονται αντικοινωνικά, διότι, όπως καταλαβαίνετε, προτεραιότητα είναι η επανεκλογή τους και όχι η επίλυση των προβλημάτων. Αν τους το πεις βέβαια αυτό, θα βγουν από τα ρούχα τους αλλά δυστυχώς ξέρουν και αυτοί και εμείς ότι αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια.