Έτσι θα έρθει η ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας!

on .

Στις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες που διανύουμε, όπου η πανδημία του Covid – 19 μαστίζει τις ζωές μας, τόσο όσον αφορά την ποιότητα διαβίωσης, όσο και την οικονομική κατάσταση της χώρας μας, αλλά ταυτόχρονα αναταράσσει και την παγκόσμια οικονομία, με πολλές δραστηριότητες να αναστέλλονται, ιδιαίτερη συζήτηση γίνεται για την επανέναρξη της οικονομίας, καθώς και τους κλάδους οι οποίοι πρέπει να ενισχυθούν και να τους δοθεί η απαραίτητη ώθηση, μετά και τις διαδικασίες εμβολιασμού και την επερχόμενη ανοσία της κοινωνίας, ώστε να οδηγηθούμε στον δρόμο της ανάπτυξης

με ουσιαστική και αλματώδη αύξηση του ΑΕΠ, μετά την απότομη ύφεση της τελευταίας χρονιάς.
Στην περίοδο που διανύουμε μια δραστηριότητα η οποία συνεχίζει να λειτουργεί και δεν έχει ανασταλεί, αποτελεί η συνέχιση της οικοδομής, τόσο του ιδιωτικού τομέα, αλλά και των υποδομών των δημοσίων έργων. Πρόκειται ουσιαστικά για την επανεκκίνηση της οικοδομικής δραστηριότητας, η οποία γίνεται από εξαιρετικά χαμηλή βάση, καθώς έχει προηγηθεί μια πραγματική καταστροφή στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης. Όπως ήταν ευρέως γνωστό η οικοδομή αποτελούσε την ατμομηχανή της Ελληνικής οικονομίας, η οποία αντιστοιχούσε στα χρόνια προ της κρίσης στο 12% του ΑΕΠ της Ελληνικής οικονομίας. Σήμερα με ποσοστό κάτω του 1% του ΑΕΠ είναι εμφανές ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης της, όμως μέσα σε διαφορετικά πλαίσια, ώστε αυτή η ανάπτυξη να είναι ανταποδοτική και εξωστρεφής και να μην καταλήξει πάλι σε μια νέα φούσκα, όπως αυτή των ακινήτων του 2010. Κατά συνέπεια δέον είναι να δούμε και να καταθέσουμε τις προτάσεις μας για την βέλτιστη ανάπτυξη της γενικότερης οικοδομικής δραστηριότητας μέσα και από διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία και πως μέσα από αυτά θα επιταχύνουμε τις διαδικασίας ανόρθωσης της πραγματικής οικονομίας.
Ένα κρίσιμο χρηματοδοτικό εργαλείο είναι το Ταμείο Ανάκαμψης το οποίο θα συμβάλλει καθοριστικά στην επανεκκίνηση της οικονομίας, μετά τις συνέπειες της πανδημίας. Σε αυτό όπως φαίνεται και από τις κυβερνητικές ανακοινώσεις έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην δραστηριοποίηση τόσο της οικοδομικής δραστηριότητας όσο και σημαντικών έργων υποδομής. Με ένα θετικό επενδυτικό σοκ μοιάζει για τον κλάδο της οικοδομής και των σχετιζόμενων με αυτή κλάδων το νέο διευρυμένο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», στο οποίο προβλέπεται σημαντική συνδρομή του Ταμείου Ανάκαμψης. Το πρόγραμμα προβλέπει την επιδότηση παρεμβάσεων αναβάθμισης των υφιστάμενων κατοικιών κατά το ποσό των 900 εκατ. ευρώ, ενώ σε ορίζοντα τριετίας, προβλέπεται να «πέσουν» στην αγορά 3 δισ. ευρώ μόνο με τη μορφή επιδοτήσεων. Ουσιαστικά η οικονομική επίδραση του προγράμματος είναι τεράστια, καθώς ισοδυναμεί με τον άμεσο διπλασιασμό των ετήσιων επενδύσεων σε κατοικίες. Με βάση τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), την τριετία 2016-2018 οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου σε κατοικίες ανήλθαν σε 3,6 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, το 2016 επενδύθηκε 1,17 δισ. ευρώ, το 2017, 1,09 δισ. ευρώ και το 2018, 1,34 δισ. ευρώ, ενώ για το 2019 τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ φαίνεται πως κάνουν λόγο για εφάμιλλο ύψος επενδύσεων με το 2018, δηλαδή πέριξ του 1,3-1,4 δισ. ευρώ.
Με δεδομένο λοιπόν ότι το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» αναμένεται να αφορά ετήσιο ύψος επιδοτήσεων της τάξεως του 1 δισ. ευρώ, είναι εμφανές το άμεσο όφελος στην οικοδομή. Με βάση τα παραπάνω στοιχεία πρέπει να καμφθούν οι οποίες καθυστερήσεις και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες εφαρμογής του, ταυτόχρονα όμως μεταβάλλοντας τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα, τα οποία να μην έχουν ως αποκλειστικό κριτήριο μόνο την ταχύτητα εισαγωγής αλλά καθαρά τεχνοκρατικά κριτήρια, που θα οδηγούν στην αποτελεσματικότερη ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών, όπως αυτά τελευταία τα έχει παραθέσει αναλυτικά και το Τεχνικό Επιμελητήριο.
Ένας τομέας που αφορά τη χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης αφορά τη μεταρρύθμιση του Πολεοδομικού και Χωροταξικού Σχεδιασμού με την άμεση εφαρμογή των 200 πρώτων Τοπικών Χωροταξικών Σχεδίων. Όπως είναι γνωστό, ο Χωροταξικός Σχεδιασμός στη χώρα μας και ιδιαίτερα στην περιοχή μας έχει βαλτώσει την τελευταία δεκαετία. Με την ταχύτερη ολοκλήρωση αυτών, χωρίς ιδιαίτερες γραφειοκρατικές διαδικασίες, θα μπορούμε να έχουμε και επεκτάσεις των σχεδίων πόλεων για ανέγερση κατοικιών, σε συνδυασμό με την ισχύουσα αναστολή του ΦΠΑ, αλλά και ταυτόχρονα ολοκληρωμένες χρήσεις γης για προσέλκυση διαφόρων επενδύσεων, τόσο στον τομέα του Τουρισμού, όσο και στον τομέα της Μεταποίησης.
Για τους παραπάνω τομείς χρειάζεται η πιο ευέλικτη λειτουργία του Αναπτυξιακού νόμου καθώς και νέες προτάσεις για επενδύσεις από το νέο ΕΣΠΑ που αφορά την περίοδο 2021-2027. Το νέο ΕΣΠΑ όπως διαφαίνεται θα δώσει μεγαλύτερη ώθηση στα έργα Υποδομής κάτι που έλειπε από τον προηγούμενο πρόγραμμα, με συνέπεια την ιδιαίτερη συμβολή του στην τόνωση της οικοδομικής δραστηριότητας. Σημαντική βοήθεια θα δώσει και το Πρόγραμμα δημοσίων Επενδύσεων, όπου με τη βοήθεια του Ταμείου Ανάκαμψης, θα προωθήσει τα μεγάλα έργα υποδομής που απαιτεί η πατρίδα μας, καθώς και έργα τοπικού ενδιαφέροντος, όπως είναι η επέκταση της Ιόνιας Οδού μέχρι την Κακαβιά, η σύνδεση της με την Πρέβεζα καθώς και η ολοκλήρωση του βόρειου κλάδου του Ε65.
Ταυτόχρονα με το πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης θα πρέπει να δοθεί από τον κυβερνητικό σχεδιασμό, ιδιαίτερη ώθηση και κίνητρα στην προσπάθεια της στατικής ενίσχυσης υφιστάμενων κτιρίων, κάτι που θα αποτελέσει μεγάλη προστασία σε πολλούς συνανθρώπους μας, μια και είναι γνωστό ότι η χώρα μας είναι η πιο σεισμογενής χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με άμεσο αποτύπωμα στην αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας.
Σημαντικός κλάδος που θα μπορούσαμε να έχουμε σημαντική οικοδομική δραστηριότητα αφορά την διαφύλαξη της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, με κίνητρα και οικονομικές ενισχύσεις, για την αποκατάσταση υφιστάμενων διατηρητέων κτιρίων, καθώς και των διάφορων μνημείων, τα οποία πρέπει να καταγραφούν και να αποκατασταθούν.
Συνοψίζοντας, διαπιστώνουμε ότι η ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας δεν είναι συνυφασμένη μόνο με την ανέγερση νέων κατοικιών. Με τις προτάσεις για ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, με ταυτόχρονη συνέπεια τη διαφύλαξη του περιβαλλοντικού ισοζυγίου, καθώς και με την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, μπορούμε να δώσουμε σημαντική ώθηση στην οικοδομική δραστηριότητα. Τα παραπάνω θα συμβάλλουν στην αύξηση του ΑΕΠ με παράλληλη ώθηση στον τουρισμό και τη μεταποίηση, ολοκληρώνοντας την ουσιαστική συμβολή της οικοδομής στην συνολικότερη ανάπτυξη της οικονομίας, βελτιώνοντας το βιοτικό επίπεδο και την ποιότητα ζωής των πολιτών.

* Ο Ιωάννης Τσίγκρος είναι Αντιπρόεδρος της Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΗ, Πολιτικός Μηχανικός, Επικεφαλής της παράταξης «Συνεργαζόμενοι Μηχανικοί – ΔΚΜ».