Μια λύση για την λειψυδρία…

on .

Τώρα που είμαστε αντιμέτωποι με τα προβλήματα της λειψυδρία και στην Ήπειρο, πρέπει να διαχειριστούμε τους υδάτινους πόρους μας πιο αποτελεσματικά, καθώς το νερό είναι απαραίτητο στην κοινωνία και είναι πολύτιμο για να το σπαταλάμε.
Σε ολόκληρη την Ευρώπη, τα περιστατικά λειψυδρίας και ξηρασίας, ιδίως στον Νότο, έχουν αυξηθεί δραματικά την τελευταία δεκαετία και είναι πιθανό να γίνουν πιο συχνά και πιο έντονα στο μέλλον. Η λειψυδρία, πλήττει τουλάχιστον το 11% του Ευρωπαϊκού πληθυσμού και το 17% του εδάφους της Ευρώπης. Μέχρι το 2030, η πίεση στα υδάτινα αποθέματα

και η λειψυδρία θα επηρεάσει πιθανώς τις μισές Λεκάνες Απορροής Ποταμών της Ευρωπαϊκής Ηπείρου.
Σύμφωνα με την Έκθεση των Ηνωμένων Εθνών «Νερό για τη Ζωή, Νερό για τους Ανθρώπους» (2003), οι 263 διεθνείς δια-συνοριακές Λεκάνες Απορροής, που καλύπτουν το 45% της επιφάνειας της ξηράς κι επηρεάζουν το 40% του παγκοσμίου πληθυσμού σε 145 κράτη, μπορεί να αποτελέσουν αίτια συγκρούσεων για το νερό.
Για τους επιστήμονες που παρακολουθούν την κλιματική αλλαγή, οι κάτοικοι κάποιων περιοχών παίρνουν απλώς μια «πρόγευση» της νέας επερχόμενης αλλαγής, με λιγότερες βροχές και μεγαλύτερη ξηρασία. Κατά συνέπεια, είναι επιτακτική η ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη διαχείριση της ζήτησης του νερού και να μην θεωρούνται πλέον ως δεδομένες οι παραδοσιακές καταναλώσεις, οι παραδοσιακές απώλειες, η αδιαφορία ως προς τις δυνατότητες επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης του νερού.
Το νερό δεν αποτελεί ένα δημόσιο αγαθό στο οποίο η πρόσβαση μπορεί να είναι ανεξέλεγκτη, αλλά απαιτεί συνετή διαχείριση, με στόχο την ικανοποίηση όλων, ανεξαρτήτου χρήσεών του. Στο πλαίσιο της στρατηγικής της για μία πιο κυκλική οικονομία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναπτύσσει Εργαλεία, για να βοηθήσει στην ενίσχυση της χρήσης ασφαλών και αποδοτικών τεχνολογιών επαναχρησιμοποίησης του νερού.
Η ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση νερών (υγρών αποβλήτων) που έχουν υποστεί επεξεργασία σε μονάδες βιολογικού καθαρισμού πόλεων ή και βιομηχανιών αναμένεται να γίνει όλο και πιο συχνή στο μέλλον, κυρίως μέσω της προώθησης διπλών δικτύων ύδρευσης παροχής νερού. Ενός δικτύου με καθαρό, υψηλής ποιότητας πόσιμο νερό κι ένα παράλληλο δίκτυο με χαμηλότερης ποιότητας νερό, που προέρχεται από την επεξεργασία λυμάτων και τη συλλογή βρόχινου νερού. Το δεύτερο δίκτυο χρησιμοποιείται για την κάλυψη αναγκών πλυσίματος βεραντών και οχημάτων, ποτίσματος πάρκων και κήπων, χρήσης στα καζανάκια και στις τουαλέτες κι ακόμη στα πλυντήρια αυτοκινήτων κι αλλού.
Επίσης, σε πολλές περιοχές θα ενισχύεται και θα προωθείται η επιτόπου, σε επίπεδο κατοικίας, επαναχρησιμοποίηση του νερού από το νεροχύτη, την μπανιέρα και το νιπτήρα (γκρι νερό), για χρήση στην λεκάνη της τουαλέτας, αντί για το καθαρό πόσιμο νερό, που χρησιμοποιείται σήμερα.
Η ανακύκλωση - επαναχρησιμοποίηση του νερού, μολονότι είναι σήμερα περιορισμένη, αποκτά όλο και περισσότερο ενδιαφέρον για τις χώρες της Νότιας Ευρώπης, εξαιτίας της μείωσης των βροχοπτώσεων, ως αποτέλεσμα της αλλαγής του παγκόσμιου κλίματος.
Στο θέμα της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης του νερού δεν υπάρχουν ενιαίες ευρωπαϊκές προδιαγραφές ακόμα. Σε μερικές μάλιστα χώρες, μολονότι τέτοια προγράμματα εφαρμόζονται, δεν υπάρχει κανένα σχετικό εθνικό θεσμικό πλαίσιο. Στην χώρα μας από την Ειδική Γραμματεία Υδάτων του ΥΠΕΚΑ, από το 2011 έως και το 2013, έγινε μια προσπάθεια για το θεσμικό πλαίσιο της εξοικονόμηση νερού και της επαναχρησιμοποίησης των επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων εν όψει της κλιματικής αλλαγής, με επιτακτική την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη διαχείριση της ζήτησης στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης, όπως την εξοικονόμηση αρδευτικού νερού, τον έλεγχο διαρροών των υδρευτικών δικτύων, καθώς και τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίηση των νερών ως προς την εξοικονόμηση της κατ’ οίκον ανάγκης (οικιακή κατανάλωση).
Αλλά εμείς σαν λαός και πολιτεία, πάντα ενεργούμε όταν έλθει το πρόβλημα. Προσοχή λοιπόν γιατί, όσο η θερμοκρασία του πλανήτη αυξάνεται, τόσο περισσότερο εξατμίζεται και το νερό από το έδαφος, με αποτέλεσμα να απομένει όλο και λιγότερο για ανθρώπινη χρήση. Και εάν θα έχουμε στο μέλλον μια άνοδο της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς, τότε προβλέπεται να έχουμε και μεγαλύτερη πίεση στη διαθεσιμότητα του νερού. Όταν το διαθέσιμο νερό περιοριστεί, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις θα είναι τεράστιες.

* Ο Δημήτρης Μακρής είναι Πολιτικός Μηχανικός Τ.Ε., με ειδίκευση σε έργα υδραυλικών υποδομών.