Ένας μεγάλος αγωνιστής των εθνικών μας θεμάτων...

on .

l Αναμφίβολα, ο Αχιλλεύς Γ. Λαζάρου ανήκει στην κατηγορία των μεγάλων συγχρόνων Διδασκάλων του Γένους. Επιστήμων με διεθνή ακτινοβολία και αναγνώριση αποτελεί για τη χώρα μας πολύτιμο εθνικό κεφάλαιο. Γνώστης όσον ολίγοι των εθνικών μας θεμάτων προσφέρει πρόθυμα την εθνική του μαρτυρία και διδαχή, όπου και όταν χρειαστεί. Με διαλέξεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με επιστημονικές ανακοινώσεις σε πανελλήνια και διεθνή συνέδρια, με άρθρα στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο της Αθήνας και της επαρχίας, με τη συγγραφή βιβλίων και μονογραφιών διαφωτίζει την ελληνική και διεθνή κοινή γνώμη πάνω στα μεγάλα εθνικά μας προβλήματα. Ο πύρινος και εμπνευσμένος λόγος του, απόρροια της εθνικής φλόγας που καίει στα στήθη του, συγκινεί και ευαισθητοποιεί όσους αληθινά πονούν τον τόπο μας, σημαίνει εγρήγορση και συναγερμό, αλλά και όταν χρειασθεί, με «χρυσοστόμεια» παρρησία στηλιτεύει την αδράνεια και τον αδικαιολόγητο εφησυχασμό των εκάστοτε κυβερνώντων στα θέματα αυτά.
Το έργο του Αχιλλέως Λαζάρου είναι πολύπλευρο και πολυδιάστατο, φιλολογικό, ιστορικό, γλωσσολογικό, λαογραφικό. Στο σύντομο αυτό άρθρο μου θα περιοριστώ μονάχα στο έργο της επιστημονικής θεμελιώσεως της ελληνικότητας των Βλάχων, ένα έργο ζωής, όπως ο ίδιος λέγει χαρακτηριστικά.
Ο Αχιλλεύς Λαζάρου υπήρξε ο πρώτος που θεμελίωσε φιλολογικά, γλωσσολογικά, λαογραφικά και πολιτισμικά την επιστημονική θέση ότι οι Βλάχοι είναι αυτόχθονες Έλληνες εκλατινισμένοι. Αποκορύφωμα της προσφοράς του στο θέμα αυτό είναι η περισπούδαστη διδακτορική του διατριβή, που έχει ως θέμα: «Η Αρωμουνική και αι μετά της ελληνικής σχέσεις-Βλάχοι». Ο συγγραφεύς ερμηνεύει την εμφάνιση της αρωμουνικής, του νεολατινικού δηλαδή ιδιώματος των βλαχοφώνων, η οποία στάθηκε η βασικότερη αφορμή για παρερμηνείες και εθνολογικές διαμάχες, που στοίχησαν στους Βλάχους και στο Έθνος επώδυνες περιπέτειες. Πειστικά ανασκευάζει τις θεωρίες ξένων και ντόπιων μελετητών, οι οποίοι, παρερμηνεύοντας δύο χωρία των Βυζαντινών χρονογράφων Κεκαυμένου και Χαλκοκονδύλη, αποδέχθηκαν τη μη ελληνική καταγωγή των Βλάχων.
Ο Αχιλλεύς Λαζάρου υπήρξε ο πρώτος που αξιοποίησε επιστημονικά τις αποκαλυπτικές μαρτυρίες του Ιωάννου Λυδού και του Κωνσταντίνου Κούμα. Ο πρώτος γράφει ξεκάθαρα ότι στα χρόνια του (6ος μ.Χ αι.) οι περισσότεροι κάτοικοι της Βαλκανικής είναι Έλληνες και μιλούν τη γλώσσα των Ιταλών, δηλαδή τη λατινική. Ο δεύτερος, δηλαδή ο Κωνσταντίνος Κούμας (1777-1836), προ 150 και πλέον ετών είχε γράψει για την εμφάνιση της αρωμουνικής στην ελληνική χερσόνησο ως επακόλουθο της εκλατινίσεως γηγενών πληθυσμών, Ηπειρωτών, Μακεδόνων, Θεσσαλών κ.λ.π Ελλήνων.
Ιδιαίτερα καυστικός γίνεται ο Λαζάρου εναντίον του Γερμανού καθηγητή του Πανεπιστημίου της Λειψίας G. Weigand, του οποίου τις επιστημονικές υπηρεσίες εξαγόρασε η Ρουμανία και ο οποίος διατύπωσε δύο βασικές θεωρίες. Μια ιστορική για δήθεν προέλευση των Βλάχων του ελληνικού χώρου από Δάκες, που κατήλθαν στην Ελλάδα, και δεύτερη γλωσσική για δήθεν ταυτότητα γλώσσας Ρουμάνων και Βλάχων. Και στις δύο αυτές θέσεις του Weigand ο Λαζάρου απαντά επιστημονικά.
Μεγάλη βαρύτητα δίδει ο Αχιλλεύς Λαζάρου στην απόδειξη της ελληνικότητας των Βλάχων της Αλβανίας και των Σκοπίων. Τους εντάσσει στον ελληνισμό όχι μόνο με βάση τις ιστορικές πηγές, οι οποίες βεβαιώνουν την ελληνικότητα του φυλετικού και γλωσσικού υποστρώματος έως τον ποταμό Γενούσο (Σκούμπη) ή την Εγνατία κατά τον Στράβωνα και έως τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ Στόβων και Σκοπίων, χωρίς διόλου να υποτιμά τη διαχρονική παρουσία Ελλήνων και στην ενδοχώρα της Βαλκανικής, όπου αφθονούσαν εμπορικοί σταθμοί ή πρότυπα ναυτιλιακών επιχειρήσεων στα παράλια του Αδρία, του Ευξείνου και στον Δούναβη. Αυτό γίνεται κυρίως με την ανάλυση του λατινογενούς γλωσσικού ιδιώματός τους, στο οποίο σώζονται λεξιλογικά, φωνολογικά, συντακτικά-δομικά στοιχεία της ελληνικής γλώσσας των χρόνων της ρωμαιοκρατίας.
Ιδιαίτερα ανήσυχος δείχνει τα τελευταία χρόνια με τις ραγδαίες κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις και εθνικιστικές εκρήξεις που παρατηρούνται στο βαλκανικό χώρο. Φοβάται μήπως συμβεί και με το Κουτσοβλαχικό ό,τι συνέβη με το μακεδονικό. Ο Αχιλλεύς Λαζάρου προειδοποιεί ότι «η εξοργιστική ραθυμία, οι απαράδεκτες προχειρότητες και οι ευτελείς αυτοσχεδιασμοί της τελευταίας στιγμής των λεγομένων αρμοδίων ελληνικών υπηρεσιών, οι οποίες επιλέγονται με κριτήρια κομματικά από όλες τις κυβερνήσεις και επομένως είναι ακατάλληλες για την αποτελεσματική εκπροσώπηση της χώρας σε κρίσιμες διαπραγματεύσεις εθνικών θεμάτων». Και καταλήγει καλώντας σε εθνική ομοψυχία: «Ας σταματήσουν επιτέλους οι κομματικές ατασθαλίες στα εθνικά θέματα, τουλάχιστον. Ας αντιδράσουμε ψύχραιμα στην κομματική τύφλωση, η οποία οδηγεί κατευθείαν στο βάραθρο. Διαθέτουμε οδυνηρές εμπειρίες. Ομολογουμένως όταν οι Έλληνες κομματίζονται, η Ελλάδα κομματιάζεται. Καιρός να συνέλθουμε…».
Πρόσφατα μας προσέφερε ένα μνημειώδες τετράτομο έργο με τον γενικό τίτλο «Ελληνισμός και λαοί Νοτιοανατολικής (ΝΑ) Ευρώπης». Πρόκειται για ένα έργο ζωής, εξαιρετικής σημασίας σε μια εποχή που ξένα κέντρα αποφάσεων εγείρουν ζητήματα σε βάρος της Ελλάδος, με στόχο τον βλαχόφωνο Ελληνισμό και γενικότερα τα μεγάλα εθνικά μας προβλήματα, όπως το μακεδονικό και το βορειοηπειρωτικό.
Ο Αχιλλεύς Λαζάρου ανήκει στους μεγάλους μάχιμους διαφωτιστές του Έθνους. Τα συγγράματά του πρέπει να κοσμούν όλες τις δημόσιες βιβλιοθήκες της χώρας. Το μάθημα εθνικά και μειονοτικά θέματα πρέπει να εισαχθεί στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση και να διδάσκεται από το μοναδικό στο είδος του βιβλίο του «Εθνικά και μειονοτικά θέματα. Στοιχεία ενημερωτικά». Γενικά οι εθνικές θέσεις του Λαζάρου και το υψηλό πατριωτικό του φρόνημα πρέπει να εμπνεύσουν τη νέα γενιά.
ΜΙΧΑΗΛ ΤΡΙΤΟΣ