Οι γέφυρες…

Είχα από μικρός ιδιαίτερη αδυναμία προς τις θολωτές πέτρινες γέφυρες που πλεονάζουν στην Ήπειρο, αυτά τα θολωτά αριστουργήματα που αποτελούν γνήσια έκφραση αυθεντικής λαϊκής αρχιτεκτονικής και ταυτόχρονα στοιχεία αξιοζήλευτα του λαϊκού μας πολιτισμού. Προϋποθέσεις απαραίτητες για τη δημιουργία τους η αγάπη για τη φύση, η δημιουργική φαντασία του λαϊκού τεχνίτη, μόχθος πολύς, γνήσιο και άφθαρτο υλικό και, αν χρειαστεί και η ανάλογη θυσία.
Εικόνες που παραμένουν ζωντανές στη μνήμη όλων μας από τα πρώτα παιδικά χρόνια. Αργότερα στο Πανεπιστήμιο, ο καθηγητής της Φιλοσοφίας Ι.Ν. Θεοδωρακόπουλος εξηγώντας «το νόημα του νοήματος» και πώς ο άνθρωπος, αν το επιθυμεί, με τις πράξεις του και την προσφορά του στην κοινωνία μπορεί να δώσει νόημα στη ζωή του, κατέληξε, παρομοιάζοντας τη ζωή με ένα ορμητικό ποτάμι, με τη φράση που από τότε έχει χαραχθεί ανεξίτηλα στη μνήμη μου: «Κανένας -μας είπε- δεν είναι διατεθειμένος να στήσει για σας το γεφύρι από το οποίο χρωστάτε να περάσετε το ποτάμι της ζωής. Κανένας εκτός από τον ίδιο τον εαυτό σας. Θα βρεθούν ίσως άνθρωποι πρόθυμοι να σας βοηθήσουν, θα σας ζητήσουν όμως ως αντάλλαγμα την ίδια σας τη ζωή».
Και την ίδια χρονιά στο μάθημα της Κλασικής Φιλολογίας, στα πλαίσια μιας φροντιστηριακής εργασίας για τα Ελευσίνια Μυστήρια, είχα μια άλλη, εξίσου διδακτική, εμπειρία: Συνάντησα στην έρευνά μου τους όρους «γεφυριστές» και «γεφυρίζω», ανέτρεξα δε στο λεξικό LIDDELL-SCOTT, για να τους διευκρινισω και διάβασα: (αντιγράφω επί λέξει) «Γεφυρίζω = λοιδορώντας από της γεφύρας (υπήρχε γέφυρα μεταξύ Αθηνών και Ελευσίνος και ενώ οι άνθρωποι διήρχοντο αυτήν εν σεμνή πομπή, είχον παλαιάν συνήθειαν να λοιδορώσιν όντινα ήθελον και ούτως, ελευθέρως και ακωλύτως, λοιδορώ, χλευάζω. Εντεύθεν, γεφυρισμός = παχυλή λοιδορία, χλευασμός, ύβρις και γεφυριστής = ο λοίδορος, κακολόγος, υβριστής».
Από τότε όταν βλέπω ή ακούω ότι υπάρχουν άνθρωποι που στήνουν «γέφυρες» για λογαριασμό άλλων-όπως συχνά συμβαίνει στη ζωή- θλίβομαι για λογαριασμό τους, αυτούς δε που δέχονται αυτή τη «λοιδορία», την «ύβριν», δε βρίσκω λόγους για να τους χαρακτηρίσω.
Και όμως συμβαίνει, ιδιαίτερα στο χώρο της πολιτικής και μάλιστα διεθνώς, από την εποχή του Μακιαβέλι. Όσοι έτυχε να διαβάσετε τον «Ηγεμόνα» του, θα διαπιστώσατε ότι υποστηρίζει μια πολιτική χωρίς ηθική, όπου κυριαρχεί το αντιηθικό δόγμα ο σκοπός -δηλαδή η κατάληψη και η διατήρηση της εξουσίας-αγιάζει τα μέσα. Γι’ αυτό στον ηγεμόνα του -και σε κάθε ηγεμόνα- δίνει την εντολή να μιμείται το λιοντάρι, δηλαδή το σύμβολο της δύναμης -της εξουσίας- και την αλεπού δηλαδή το σύμβολο της πονηριάς και της εξαπάτησης του λαού, με κάθε μέσο, στο βωμό πάντα της εξουσίας.
Αυτή την εντολή εφάρμοσε στην Αμερική ο Πρόεδρος Ουίλσον που εξελέγη με το σύνθημα της μη εμπλοκής των ΗΠΑ στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και όταν κέρδισε τις εκλογές έβαλε τις ΗΠΑ στον πόλεμο.
Την εφάρμοσε, σε ευρεία κλίμακα, ο Ναπολέων που έστηνε τη μια μετά την άλλη τις γέφυρες, προκειμένου να εδραιώσει την ηγεμονία του, υποστηρίζοντας πως ο ηγεμόνας είναι «ένας έμπορος ελπίδας». Δε δίστασε μάλιστα, ενώπιον του Συμβουλίου Επικρατείας της πατρίδας του να διακηρύξει: «Η πολιτική μου συνίσταται στο να κυβερνώ τους ανθρώπους όπως αυτοί θέλουν να τους κυβερνώ, γιατί αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο αναγνωρίζεται η κυριαρχία του λαού. Φέρθηκα σαν καθολικός και τέλειωσα τον πόλεμο της Βανδέας, σαν μουσουλμάνος κι εγκαταστάθηκα στην Αίγυπτο, σαν φίλος τους και κέρδισα την κοινή γνώμη στην Ιταλία. Αν κυβερνούσα ένα λαό Εβραίων, θα αναστήλωνα το Ναό του Σολομώντος». Αυτά τα έλεγε το έτος 1800,15 χρόνια πριν από το Βατερλό του, μετά το οποίο, αυτοεξόριστος στην Αγία Ελένη, θα αναγνωρίσει τα λάθη του και θα ομολογήσει: «Δυστυχώς θέλησα να φτιάξω τον αιώνα μου, όχι όπως έπρεπε, αλλά στα δικά μου τα μέτρα».
Την εφάρμοσαν τέλος, στη χώρα μας οι κάθε λογής «μαυρογιαλούροι» που έστηναν, ιδιαίτερα προεκλογικά τις «γέφυρες» του ψεύδους και της απάτης και γι’ αυτό περιήλθαν στη δικαιοδοσία του θεάτρου παραλόγου που παιζόταν επί τόσα χρόνια στον τόπο μας και το πληρώνουμε μέχρι σήμερα. Εφαρμόστηκε δυστυχώς, ενώ δεν θα έπρεπε, στα χρόνια της κρίσης, από την οποία δεν πρόκειται να ξεμπλέξουμε εύκολα. Έτσι είδαμε, πριν 4 χρόνια, να στήνεται η «γέφυρα» ανάμεσα στο ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ χωρίς κανένα ιδεολογικό υπόβαθρο και χωρίς κανένα πολιτικό περιεχόμενο, με τη γνωστή κατάληξη.
Είδαμε να στήνεται η «γέφυρα» στο ΚΙΝΑΛ από τα υπολείμματα του ΠΑΣΟΚ και τις λοιπές «κεντροαριστερές» δυνάμεις, με στοιχεία ανομοιόμορφα ακόμα και στους κόλπους τους, με διαδικασίες ανορθόδοξες που τις κατάγγειλα από την πρώτη στιγμή από τούτη εδώ τη στήλη, που τελούσαν, δυστυχώς, υπό την προεδρία και καθοδήγηση συνταγματολόγου καθηγητή και προέβλεπαν εκλογή προέδρου σε ανύπαρκτο κόμμα, διορισμένα μέλη συνεδρίου, κεντρικής επιτροπής και εκτελεστικής γραμματείας, πράγματα πρωτάκουστα για ένα υπό εκκόλαψη δημοκρατικό κόμμα, με αναμενόμενη, νομοτελειακά, τη γνωστή κατάληξη.
Και τώρα βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα «γέφυρα», με την υποστήριξη κάποιων «διανοουμένων», που πασχίζει να «γεφυρώσει» το «παλιό» με το «νέο», το, κατά Φίλην, «βρώμικο ΠΑΣΟΚ» με το «ηθικό πλεονέκτημα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς», τους, κατά τον Τέρενς Κουίκ, «κλέφτες που κατάκλεψαν την Ελλάδα» με τον «ακραιφνή πατριωτισμό» που ο ίδιος και όμοιοί του εκπροσωπούν στην εναπομείνασα «γέφυρα» που όπως έλεγε ο πρώην αρχηγός του στήθηκε για τη «σωτηρία της Ελλάδας». Αυτή όμως η «γέφυρα», όπως ήταν αναμενόμενο, δεν μπόρεσε να σώσει ούτε τον ίδιο ούτε το κόμμα του.
Μια τέτοια «γέφυρα», όποια κι αν είναι η σκοπιμότητά της, δεν μπορεί και δεν πρέπει να στηθεί, γιατί αν στηθεί θα έχει την τύχη των προηγούμενων, με οδυνηρές συνέπειες, όχι μόνο γι’ αυτούς που θα πάρουν μέρος στο στήσιμό της, αλλά και για το κοινωνικό σύνολο. Ούτε η «γέφυρα» που τυχόν θα στηθεί θα είναι «προοδευτική», ούτε το μέτωπο που τυχόν θα δημιουργηθεί θα είναι «προοδευτικό», όπως ονειρεύονται οι εμπνευστές τους και όσοι κρύβονται πίσω απ’ αυτούς. Θα είναι απλώς μια «γέφυρα» μικροπολιτικής σκοπιμότητας με προδιαγεγραμμένο το τέλος της.
Έχουν απόλυτο δίκιο ο Χαρίτσης και η Αχτζιόγλου που πρόσφατα δήλωσαν πως «ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε μπορεί ούτε πρέπει να γίνει Κεντροαριστερά. Πρέπει να μείνει αυτό που είναι: Ριζοσπαστική Αριστερά». Με αυτή την ταυτότητα εμφανίστηκε στο πολιτικό προσκήνιο, με αυτήν άσκησε την εξουσία και με αυτή θα κριθεί στις προσεχείς εκλογές.

ΣΠΥΡΟΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ