Καιρός να στεγαστούν τα παλιά θρανία!

on .

Η από μακρού αδήριτη επιταγή για την εξεύρεση – δημιουργία χώρου στέγασης προστασίας, συντήρησης και διαχείρισης Σχολικού υλικού Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, ήλθε στην επικαιρότητα με την Έκθεση «Στα παλιά θρανία» που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος Συνταξιούχων Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Ιωαννίνων στις 10/10/2018.
Η έκθεση περιείχε πλήρη τον σχολικό εξοπλισμό της εποχής «των παλαιών θρανίων» αλλά και το εκπαιδευτικό εποπτικό υλικό: θρανία με πλάκα και κοντύλι, κιμωλία, σφουγγάρι από πανί και λαγοπόδαρο, τετράδια, τσάντες, ποικίλη γραφική ύλη, έδρα, χάρακα, βέργα, πίνακα, εικόνες, σημαία, χάρτες, μουσικά όργανα, στοιχεία αρχείου, φάκελλοι – τίτλοι σπουδών και πληθώρα φωτογραφιών ασπρόμαυρων κατά πλειοψηφία, αλλά και εγχρώμων.
Σ’ αυτές τα εκθέματα δισδιάστατα πλέον όπως και τα πρόσωπα, αποπνέουν τον αέρα της ακίνητης χρονικής στιγμής στην επικαιρότητα της σύλληψής τους. Εικόνες ανεπιτήδευτης και ανεπανάληπτης πιστότητας στις αίθουσες των πέτρινων κτιρίων, με το μπουρί της σόμπας στο παράθυρο, την ατομική καύσιμη ύλη, τα ξύλα στο διάδρομο, προσφορά του κάθε μαθητή στη συλλογική ζεστασιά.
Σχολεία θερμοκήπια ανθρωπότητας, φυτώρια ανθρωπιάς και γνώσης, μεγαλείου προσφοράς, ταπεινότητας, συνέπειας και ανοχής, εργατικότητας, ευσυνειδησίας, προσήλωσης στο καθήκον και το αίσθημα αποστολής, υπομονής, προβληματισμών και αποφάσεων για την άρση αδιεξόδων, πρωτοβουλιών για την επίλυση ζητημάτων τρέχουσας ζωής, ευρηματικότητας στην αναζήτηση τρόπων υπέρβασης της ανέχειας, παρά τις δυσμενέστατες εργασιακές συνθήκες, ιδιαίτερα αντίξοες έως τραγικές στην δυσπρόσιτη απομονωμένη επαρχία, με τα απαγορευτικά υψόμετρα, τα ανύπαρκτα συγκοινωνιακά και επικοινωνιακά μέσα, τις στοιχειώδεις συνθήκες διατροφής και περίθαλψης τόπων και χώρων καθολικά ρημαγμένων, από πολέμους, θανάτους, πείνα, ασθένειες, εμφύλιο, παιδομαζώματα και ξενιτεμό.
Παλαιοί Διδάσκαλοι, Διδασκάλισσες και Νηπιαγωγοί των τότε Ελληνικών Σχολείων, των Αλληλοδιδακτικών και αργότερα Παιδαγωγικών Ακαδημιών, όρθωσαν το ανάστημά τους να αναγεννήσουν το άγονο τοπίο μέσω της Παιδείας και Εκπαίδευσης, εις βάρος εαυτών και οικογενειών τους, ενισχύοντας συχνά από την πενιχρή μισθοδοσία τα οικονομικά των Σχολείων με αυτοθυσία. Ξενύχτησαν στα προσκέφαλα ασθενών μαθητών, έτρεξαν για φάρμακα, βοήθησαν ανήμπορους γέροντες, άνοιξαν δρόμους στα χιόνια, χοροστάτησαν στις εκκλησίες, εδίδαξαν σε αγραμμάτους, προσέφεραν σε οικοκυρικές σχολές, σε τελετές, γιορτές, θέατρα, γυμναστικές επιδείξεις, σχολικούς κήπους παρελάσεις, συσσίτια, συμμετέχοντας παράλληλα σε επιμορφωτικά συνέδρια οργανωμένα από επιθεωρητές, προϊσταμένους με το βαρύτατο φορτίο αξιολόγησης των διδασκόντων – υφισταμένων.
Ευρύτατο πεδίο αναμνήσεων κάθε μορφής ο εκθεσιακός χώρος, αναπλαστικές επανασυνδέσεις συναδελφικών προσώπων με αλλοιωμένα σωματικά χαρακτηριστικά, αλλά ακέραιη ματιά, ενίκησαν τη φθορά στον κοινό τόπο συνεύρεσης.
Διαδραστική διαδρομή με αδιαμφισβήτητα αποδεικτικά πατήματα, απολιθωμένα στα αντικείμενα και τις φωτογραφίες με συνδετικό διάμεσο τον άνθρωπο, την αφηγηματική ανάμνηση και την περισυλλογή, ως ενιαίο αμετάθετο οπτικό κέντρο στο βάθος της προοπτικής του τότε και του τώρα, με το εφιαλτικό αύριο της ψηφιακής γνώσης, της τεχνητής νοημοσύνης της καλωδιακής ευφυΐας και της αυτόματης γραφής.
Και η έκθεση έληξε, άδειασε η αίθουσα «όσοι πιστοί προσήλθαν», αποσύρθηκαν τα εκθέματα στις πρότερες θέσεις αφήνοντας ένα αδυσώπητο ερώτημα για την τύχη τους, που είναι η φθορά, η απομοίωση και ο αφανισμός αρχετυπικών μορφών που κράτησαν ψηλά το εκπαιδευτικό ιδεώδες, ωσάν τιμωρία για το πεπραγμένο κακό, αλλά και τώρα με την επανεμφάνισή τους, μολύνοντας τις κατεστημένες προτεραιότητες και τις αυτονόητες στηρίξεις.
Η απαίτηση όμως των Συνταξιούχων εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης νομού Ιωαννίνων, για τη διάσωση αναμφισβήτητων μορφών της μαρτυρικής εκπαιδευτικής πορείας του Γένους και του Έθνους είναι αμετάκλητη. Ένα ΜΟΥΣΕΙΟ για την μόνιμη στέγαση διάσωση συντήρηση και διάδοση των αξιών των κειμηλίων αυτών, σε μια πόλη που σεμνύνεται για την γραμματοσύνη και την προσφορά της εντός και εκτός επικράτειας.
Ανάγκη πάσα η άμεση σύσκεψη ειδικών για την υλοποίηση του Μουσείου, μοναδικού και απαραιτήτου για την ιστορία της Εκπαίδευσης, αλλά και για την Εκπαίδευση της Ιστορίας. Απαιτείται άμεση ευαισθητοποίηση των αρμοδίων και συναρμοδίων παραγόντων όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων και ιδιαίτερα των Πανεπιστημιακών, για την γόνιμη αρχή αλλά και την συνεχή προσπάθεια για το καρποφόρο μέλλον.
Πλήθος προσφορών αξιολογοτάτων στοιχείων σε ποσότητα και ποιότητα, θα κατακλύσουν κυριολεκτικά την πρωτοβουλία του αναφερομένου, Δ.Σ. των Συνταξιούχων Διδασκάλων, Εθελοντές θα τείνουν χείρα βοηθείας για την δυνατή οργάνωση και τεκμηρίωση των εκθεμάτων. Ένα καινοφανές και ευρύτατο πεδίο ερευνών από κάθε πλευρά για φοιτητές και εν ενεργεία διδάσκοντες, άριστη εποπτεία για μαθητές όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων αλλά και επισκέπτες Έλληνες και ξένους.
Κυρίως όμως μόνιμη αντικειμενική, απτή και τρισδιάστατη μορφωτική διαδρομή για διάπλαση προσωπικοτήτων, στο γίγνεσθαι της ελληνικής ζωής, που θα υλοποιηθεί μόνο αν καθίσουν στα θρανία τα παλιά.
Τα θρανία τα παλιά με την εργονομική κατασκευή τους, την ανατομική πλάτη, το επικλινές γραφείο με το αυλακάκι των μολυβιών, την τρύπα για το μελανοδοχείο πάνω, και το κοινό ράφι κάτω. Ένα ενιαίο διθέσιο ξύλινο σύνολο με κοινό πάτωμα έτοιμο να ταξιδέψει στο σύμπαν της γνώσης και της αρετής με αποσκευές, τη μαυρόπλακα, το κοντύλι, το σφουγγάρι, το βιβλίο, το τετράδιο, την ευχή και την ελπίδα, όλα περιεχόμενα στην πάνινη τσάντα, με δυό σταυρωτές ταινίες σφραγίδα του σύμπαντος του Πατροκοσμά.
Πανόραμα περίεργων ερμηνειών ο μαυροπίνακας, μυστηριώδες, προκλητικά χαοτικό ερευνητικό πεδίο για την τροχιά της κιμωλίας. Μαύρα θρανία, μαύρος πίνακας, άσπροι τοίχοι και κιμωλία. Πολύ σοφή η καθοδηγητική παροιμία της εποχής «Μαύρος κάμπος άσπρα πρόβατα χαρά στο νιο που τα λαλεί». Το λάλημα αυτό οφείλει να διαχέεται διαρκώς από το Μουσείο και το Σχολείο για να αφυπνίζει την κοινωνία που οφείλει να επαγρυπνεί καθώς η Παιδεία και Εκπαίδευση δεν είναι απλώς κοινωνικό αγαθό, αλλά λειτουργία προς εξανθρωπισμό της κοινωνίας.
Οι Διδάσκαλοι συνταξιούχοι και εν ενεργεία, έχουν πλήρη την ευθύνη, της πολιτιστικής – εκπαιδευτικής παρακαταθήκης, ως αναπόσπαστο μέρος της πολιτιστικής συνέχειας της ελληνικής κοινωνίας. Άξια η χώρα που υποβοηθεί στοργικώς φερόμενη τέτοιας μορφής πολιτισμικές πρωτοβουλίες, ιδιαίτερα όταν προέρχονται από εκπαιδευτικούς που ανάλωσαν στη ζωή τους, εμφανώς και κρυφίως, στην παιδεία του πιο τρυφερού μέρους του Έθνους μας. Ταπεινά κεριά στα σκότη της βαρβαρότητας και παρακμής για να μη σβήσει η Ελληνική ψυχή.
Θερμά συγχαρητήρια στο Σύλλογο Συνταξιούχων Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Ιωαννίνων, για την ταπεινή αλλά ηχηρή πρωτοβουλία τους να αναδείξουν στους ανάλγητους καιρούς μας, τη σιωπή του πόνου αντί της σιωπής, της λήθης, την ενδόμυχη εκπαιδευτική αντικειμενική μαρτυρία, αντί των περιστασιακών συζητήσεων ή και γραπτών προτάσεων και τέλος την νόμιμη και αυτονόητη και επιβεβλημένη πρόταση ευγενικών τυραννισμένων αλλά άγρυπνων, άκαμπτων και αγωνιστικών συνειδήσεων, για διάσωση και στέγαση αναμφισβήτητα πιστοποιημένων μορφών εγγραμματισμού του Γένους μας.

* Ο Μιχάλης Οικονομίδης είναι τ. Εκπαιδευτικός Τέχνης - Σχολικός Σύμβουλος (ΠΕ8) - Γλύπτης.