Σύννεφα μιας νέας οικονομικής κρίσης!

Τα «καμπανάκια» για τους κινδύνους και τις αβεβαιότητες της ελληνικής οικονομίας πολλαπλασιάζονται, τόσο από τις αγορές όσο και από τους θεσμούς. Παραδοσιακά οι προεκλογικές περίοδοι δεν χαρακτηρίζονται από δημοσιονομική ή μεταρρυθμιστική πειθαρχία. Κάθε άλλο. Το παρελθόν δεν μπορεί, όμως, να επαναληφθεί ξανά. Γιατί, πολύ απλά, «λεφτά δεν υπάρχουν».

Το γεγονός ότι συσσωρεύονται απειλητικά σύννεφα στον οικονομικό ορίζοντα, δεν περνάει απαρατήρητο σε όποιον βλέπει λίγο μακρύτερα. Παραλείπεται όμως απ’ όσους νομίζουν ότι οι πολιτικές προτεραιότητες τους έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα από την πραγματικότητα.
Η Ευρωζώνη, και η Ευρώπη συνολικά, οδηγείται σε στασιμότητα εάν δεν βρεθεί η «μαγική λύση» από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ή δεν αποφευχθεί το σκληρό Brexit. Η κλιμάκωση εμπορικού πολέμου από τις ΗΠΑ εναντίον της Κίνας ή και της Ευρώπης έχει επίσης επιπτώσεις στην οικονομία.
Παρ’ όλα αυτά, η εγχώρια πολιτική ασχολείται με την καθιέρωση 120 δόσεων για τις οφειλές στην Εφορία. Η αλήθεια είναι ότι η ιδέα δεν αποσύρθηκε επειδή διαφώνησαν οι θεσμοί αλλά γιατί επισήμως μάλλον δεν υποβλήθηκε ποτέ.
Ήδη τα στοιχεία του ισοζυγίου πληρωμών δίνουν πικρό μήνυμα, που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Το διάστημα Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2018 το έλλειμμα υπερδιπλασιάστηκε εφέτος στα 3,76 δισ. ευρώ από 1,68 δισ. πέρυσι. Η αρνητική εξέλιξη πραγματοποιήθηκε παρά την άνοδο εσόδων από τον τουρισμό, που εμφάνισαν αύξηση κατά 9,7% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017 και διαμορφώθηκαν στα 15,84 δισ. ευρώ.
Η επιδείνωση του ισοζυγίου οφείλεται στο γεγονός ότι η αύξηση των εξαγωγών «πραγματικών» αγαθών, χωρίς πλοία και καύσιμα, αντισταθμίστηκε από ανάλογη αύξηση των εισαγωγών, οπότε επανεμφανίζεται ένα παλιό πρόβλημα. Και αποτελεί πραγματικό πρόβλημα, ότι η οικονομία έχει έλλειμμα στις συναλλαγές της με το εξωτερικό επειδή οδηγεί σε δανεισμό, αλλά δείχνει κόπωση στη δημιουργία εισοδήματος.
Μετά την έγκριση της συμφωνίας των Πρεσπών, η κυβέρνηση θεωρεί ότι μπορεί να αξιοποιήσει στον τομέα της οικονομίας τα καλά σχόλια που εισπράττει από ξένες κυβερνήσεις και παρατηρητές για την πρωτοβουλία της «να κλείσει» μια παλιά εκκρεμότητα που εμπόδιζε την ενσωμάτωση της γειτονικής χώρας στη Δύση.
Ωστόσο, ο θαυμασμός των ξένων είναι μάλλον δυσμενής εξέλιξη. Γίνεται για λάθος λόγους. Εκθειάζουν τη «μαεστρία» με την οποία ο Αλ. Τσίπρας πέτυχε ό,τι θεωρούν σωστό εκείνοι και τον επαινούν επειδή επιτυγχάνει αγνοώντας την πλειοψηφία των ψηφοφόρων, ανατρέποντας όσα υποσχέθηκε, αδειάζοντας τους συμμάχους του στην κυβέρνηση.
Μπορεί η ισορροπία ανάμεσα στον κυνισμό και στην εξουσία να είναι αντικείμενο θαυμασμού, αλλά έχει κόστος. Ενισχύει το έλλειμμα εμπιστοσύνης στην οικονομία. Η περίφημη έξοδος στις αγορές, που τόσες φορές προαναγγέλθηκε, μπορεί να γίνει τελικά ως φάρσα. Εμείς θα κάνουμε ότι βγήκαμε στις αγορές και άλλοι θα παριστάνουν ότι το πίστεψαν. Κανένας τελικά δεν ξεγελά την οικονομία και τους αριθμούς!